Toalua Tama Maliliu
Tama'ita'i ma alii pa'u ma sikau
O le a ou ta'u atu ia te oe se tala ou te le iloa
O le ulufale e leai se totogi o lea totogi i le faitotoa
Toso mai nei se nofoa ma nofo i luga o le fola
I se tasi aso pupula i le tulua o po
Na tutu i luga ni tama oti se toalua e tau
I tua i tua sa latou faasaga le tasi i le isi
Se'i a latou pelu ma fana e le tasi le isi
Na sau le tauaso e matamata i le taaloga
Na sau le tagata gūgū e alaga leo
Na faalogoina e le leoleo tutuli le pisapisao
Ma sau e taofi na tama e toalua ua maliliu
Sa nofo o ia i le tulimanu i le ogatotonu o le poloka
I totonu o se fale fogafale lua i se fanua avanoa
Sa savali ane se tamaloa e leai ni vae
Ma kiki le alii tulafono i lona ogavae
Na ia paʻu i se puipui e aunoa ma se leo
I totonu o se moega alia matutu ma fa'afuase'i ona malemo
Sa sau se taavale solofanua umi uliuli e ave ese o ia
Ae na ia tamoe mo lona ola ma o loo alu pea i le taimi nei
Sa ou matamata mai le tulimanu o le laulau
Na o le pau lea o le molimau vaaitino i mea moni o la'u fagogo
Afai e te masalosalo e moni a'u pepelo
Na ona fesili atu lava i le tauaso, na ia iloa foi
E i ai se numera o lomiga o lenei tala fa'atasi ai ma nisi o suiga e mafai ona fa'asolo mai i tua e pei o le 1400s (ma se avanoa i le amataga o le 1300s), o loʻo taʻu mai e tagata taʻitoʻatasi se tala faʻapitoa ma le vevesi ona e le talitonuina. O le tasi tulaga masani e foliga mai o le fuaiupu lona lua:
Na tutu i luga ni tama oti se toalua e tau
i tua i tua sa latou faafesagai
na se‘i a latou pelu ma tafana e le tasi le isi
O isi eseesega e aofia ai:
Fa'aliliuga (2)
Tama'ita'i ma sipuni sipuni, hobos ma tramps,
namu mata fela'ua'i ma loi aufanau;
Ou te tu i ou luma e nofo i ou tua
e ta'u atu ia te oe se mea ou te le iloa.
Aso Tofi a sau, o le Aso Faraile lelei lea,
e iai le sauniga o le Aso o Tina mo na o tama;
fai ou ofu sili pe afai e leai ni au lavalava.
Faamolemole sau pe a e le mafai; afai e te mafaia, nofo i le fale.
E leai se totogi, totogi i le faitoto'a;
toso i luga se nofoa ma nofo i luga o le fola.
E leai se eseesega i le mea e te nofo ai,
e mautinoa lava e feanu le tamaloa i totonu o le faletusi.
Ua uma le faaaliga, ae e te lei alu,
sei ou faamatala atu ia te oe se tala ou te matua le iloa lava.
I se tasi aso pupula i le tulua o po,
na tutu a'e ni tama e toalua ua oti e tau.
(Na alu le tauaso e matamata i taaloga;
na alu atu le tagata gūgū e alaga “Talofa!”)
I tua i tua sa latou faʻasaga le tasi i le isi,
na se‘i a latou pelu ma tafana e le tasi le isi.
Na faalogoina e se leoleo tutuli le pisapisao,
ona o mai ai lea ma fasioti i tama e toalua ua oti.
Ua ui ane se asini pe
kiki le mata o le tauaso;
tu'itu'i o ia i se puipui e iva inisi,
i totonu o se lua mago ma malemo uma ai.
Afai e te le talitonu e moni lenei pepelo,
fesili atu i le tauaso; sa ia vaai foi i ai.
Fa'aliliuga (3)
I se tasi aso lelei i le tulua o po,
Na tutū i luga ni tama e toʻalua ua feoti e tau, [*po o ni tamāloloa]
I tua i tua sa latou faʻasaga le tasi i le isi,
Ua se‘i a latou pelu ma fana e le tasi le isi,
O le tasi sa tauaso ae o le isi sa le mafai, vaai
O lea na latou filifilia ai se fa'ailoga mo se laufali.
Na alu atu se tamaloa tauaso e matamata i le ta'aloga.
Na alu atu se tamaloa gūgū e alaga “Talofa!”
Ua ui ane le asini pipili,
Kiki le mata o le tauaso,
Tu'i o ia i se puipui e iva inisi,
I totonu o se lua mago ma malemo uma ai,
Na faalogoina e se leoleo tutuli le pisapisao,
Ma o mai e puʻe tama e toʻalua ua maliliu,
Afai e te le talitonu e moni lenei tala,
Fesili atu i le tauaso na ia vaai foi i ai!
